Na czym polega frezowanie?
Jednym z rodzajów obróbki skrawaniem jest frezowanie. Cechą charakterystyczną tej obróbki jest obrotowy ruch roboczy narzędzia (czyli frezów) i ruch posuwowy materiału obrabianego zamocowanego na stole frezarskim. Metoda ta stosowana jest do obróbki płaszczyzn, rowków, gwintów i uzębień. Ponieważ frezowanie ma tak szerokie zastosowanie, różnorodność frezów jest również imponująca.
Czym frezowanie różni się od toczenia?
Wspomniane frezy to wieloostrzowe narzędzia różniące się konstrukcją w zależności od ich przeznaczenia. Kształtem przypominają noże tokarskie, jednak różnica polega na tym, że podczas frezowania prace wykonuje kolejno kilka ostrzy, w przeciwieństwie do procesu toczenia gdzie nóż tokarski pracuje bez przerwy. Frezy ze względu na sposób konstrukcji możemy podzielić na:
- walcowe
- walcowo-czołowe
- tarczowe
- kątowe
- krążkowe
- ślimakowe
Frezy można je podzielić ze względu na sposób mocowania: trzpieniowe i nasadowe, lub ze względu na rodzaj ostrza: ścinowe i zataczane. Sama budowa też jest zróżnicowana, mogą być wykonane z jednolitego materiału, z kilku materiałów połączonych trwale lub być składane – najczęściej są to wymienne ostrza.
Frezować można na różne sposoby
Samo frezowanie może przebiegać w sposób zróżnicowany. Jeśli ruch roboczy freza jest zgodny z kierunkiem ruchu posuwowego to mowa o frezowaniu współbieżnym (siły działające na przedmiot obrabiany dociskają go do stołu frezarskiego). Ten rodzaj obróbki wywołuje drgania i może powodować nierównomierną pracę maszyny jeżeli w mechanizmie posuwu stołu występują luzy. Również stosowane jest frezowanie przeciwbieżne, gdyż nie wymaga ciągłej kompensacji luzów w napędzie, a siły działające na przedmiot obrabiany usiłują oderwać go od stołu.
Różnicując frezowanie z perspektywy położenia osi obrotu freza, możemy mówić o frezowaniu obwodowym (oś obrotu freza jest równoległa do obrabianej powierzchni) i frezowaniu czołowym (oś obrotu freza jest prostopadła do obrabianej powierzchni).
W przypadku frezowania szybkość skrawania, to prędkość obwodowa freza, wyrażona wzorem:
m/min
Gdzie:
D – oznacza średnicę freza wyrażoną w mm
n – oznacza prędkość obrotową, wyrażoną w obr/min.
Dobierając szybkość skrawania należy wziąć pod uwagę rodzaj obrabianego materiały jak i rodzaj zastosowanego narzędzia.
Literatura:
1. Górski E.: Poradnik narzędziowca. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne 1980.
2. W. Kubiszyn „Budowa i zastosowanie narzędzi frezarskich do obróbki CNC”.
3. W. Olszak „Obróbka skrawaniem” WNT, Warszawa 2009
